11 Bagay na dapat malaman tungkol sa constipation at diarrhea ni child

May dalawang problemang might kinalaman sa tiyan ang mga sanggol: kundi hirap sa pagdumi, ay sira naman ang tiyan. Ang “baby poop” ay isang pure na “pangyayari” sa buhay ng mga magulang. Kaya naman dapat maging handa at maalam sa kung anong dapat asahan at gawin kapag humarap na sa problemang pang-tiyan ni ng anak.

Ano nga ba ang dapat malaman tungkol sa pagdumi ng iyong child?

Narito ang isang dosenang impormasyon na makakatulong sa pag-aalaga ng batang might karamdaman sa tiyan.

1. Alam mo bang ang problema sa constipation at diarrhea ay maaaring sanhi ng allergy ng bata sa pagkain?

Ang alam ng marami, basta allergy ang pinag-usapan, rashes, pantal at hirap sa paghinga ang sintomas o epekto. Hindi alam ng iba na nakakaapekto din ito sa bowel patterns ng bata. Kapag might allergy kasi, ang immune system ay higit na sensitibo sa isang “substance” o pagkain, kaya’t might reaksiyon ito.

Kapag ang naramdaman ng digestive system ang pagkain na isang allergen, might reaksiyon ang digestive tract o bituka para labanan ito. Ito ang magiging dahilan ng diarrhea, dahil pinapabilis ang panunaw. O ‘di naman kaya ay pinapabagal ang panunaw para hindi kumalat sa ibang bahagi ng digestive tract—kaya’t nahihirapan dumumi. Ipinapayo ng doktor ang isa-isa at dahan-dahan na pagpapakilala ng pagkain kay child para malaman kung ano ang hindi kasundo ng tiyan nito.

2. Ang diarrhea ay sanhi ng pagka-irita ng gastrointestinal tract, kung kaya’t pinapabilis nito ang pagtunaw at pagdumi para mailabas na ang mga irritant.

Madalas, hindi kasundo ng tiyan o sistema ang gatas kaya’t nagkakaroon ng diarrhea o malalang pagdumi, na madalas ay matubig at hindi buo. Bagama’t hindi lahat ng ganitong uri ng pagdumi ay matuturing na diarrhea, kailangan pa rin obserbahan kung gaano kadalas at ano ang itsura ng dumi. Sa unang buwan ng sanggol, karaniwang madalas talaga ang pagdumi kaya mapapagkamalan na diarrhea ito.

Tandaan na ang diarrhea ay mas matubig at might kakaibang kulay at amoy. Mas madalas din ito kaysa ordinaryong pagdumi ng bata. Idagdag pa ang pagsakit ng tiyan, lagnat at buo-buo pang pagkain sa dumi na hindi natunaw nang maigi. Iwasan muna ang pagbibigay ng pagkaing hindi pa nasusubukang ibigay kay child para maiwasan ang paglala pa ng kondisyon. Ang karaniwang nakakapagpalala ng problema sa panunaw at mga karaniwang allergen ay itlog at gatas.

Itanong sa pediatrician kung ano ang mga pagkaing makabubuti sa kondisyon ni child, at makakatulong para hindi siya madehydrate, tulad ng probiotic complement at yogurt na might good micro organism para labanan ang anumang infectious organisms sa tiyan ni child.

three. Impeksiyon at meals poisoning ang dalawang pinakakaraniwang sanhi ng diarrhea.

Minsan ay nakakakain o naisusubo si child na might mga infectious microorganisms. Malalamang impeksiyon ito kung might kasamang lagnat at pagsusuka, tulad din ng meals poisoning. Kung ito ang suspetsa, dalhin agad sa doktor ang bata.

four. Kapag hindi naagapan, might panganib na madehydrate ang bata.

Ito ang pinakaunang bibigyan ng pansin ng doktor: ang mapanatiling hydrated si child kapag might diarrhea. Masyado kasing mabilis ang pagdaan ng dumi sa intestinal kaya’t natutuyuan ito. Kapag tuyo ang bibig, madalang ang pag-ihi (o basang diaper), at lubog ang bumbunan, maaaring nadedehydrate na ito. Kung hindi maaagapan, magiging malala ang kondisyon ng bata tulad ng low blood strain at pagkombulsyon.

Painumin ng fluids ang sanggol, tulad ng gatas ng ina o components milk at tubig (kung nasa tamang edad na). Kung hindi maganda ang reaksyon ng tiyan niya sa gatas, kumunsulta sa doktor kung anong oral rehydration answer ang pwedeng ipainom sa kaniya.

5. Kapag hirap sa pagdumi si child, at halos walang lumabas, maaaring constipation ito.

Sa kabilang banda, kapag matigas at maliliit na parang bato o pebbles ang dumi o ni hindi dumudumi ang bata, problema din ito dahil masakit ito para sa sanggol. Kung alam na kung ilang beses common na dumudumi ang bata, at napansing madalang na ito, maaaring constipated ito. Kapag dumumi man ito, hirap na hirap sa pag-iri, at naiiyak na sa sakit.

picture: fotolia

6. Hindi natunaw ng maigi ang kinain, kaya’t buo-buo pa ito na dumadaloy sa digestive system.

Ito ang nagiging dahilan ng constipation. Minsan, ito ay dahil din sa kakaibang problema sa bituka, tulad ng Hirschsprung’s illness, isang congenital situation kung saan ang walang nerve cells sa massive gut kaya’t hindi makatunaw ng pagkain.

7. Ehersisyo at fiber food regimen ang solusyon.

Ilakad si child sa labas at masahehin din ang katawan lalo na ang mga binti ni child. Nakakatulong ang pag-eehersisyo para matulungan ang panunaw ng bata.

Madalas ay kulang sa fiber ang bata, kaya’t ang pinakamadaling solusyon ay bigyan siya ng mga pagkain na mayaman dito. Ang fiber ay isang uri ng carbohydrate na hindi natutunaw sa tiyan at nakakatulong na maitulak ang dumi palabas ng katawan. Prutas at gulay tulad ng peas, broccoli, avocado, pear, at blackberries, pati oatmeal at iba pang grains ay mayaman sa fiber. Painumin din ng maraming tubig at iba pang fluids, kung nasa tamang edad na sa child para uminom ng tubig (6 months pataas).

Subukan din ang pagpapainom ng paunti-unting prune, apple, o pear juice. Pwede rin itong ihalo sa gatas.

eight. Minsan, ang gatas o ang pagpapalit mula breastmilk ang sanhi ng constipation.

Napapansin din ng iba na nacoconstipate si child kapag nagpapalit na ng gatas mula sa pagiging breastfed ay iinom na ng components milk. Mas madali kasi talagang matunaw sa tiyan ang gatas ng ina. Madalas na pinapayo ng doktor ang pagdadagdag ng tubig sa timpla ng components milk, para sa ilang timplahan.

Ibinabalik ito sa relationship timpla kapag umayos na ang pagdumi ng bata. Ang components milk kasi ay might mga sugar at protein na minsan ay mahirap tunawin ng isang sanggol o bata.

9. Kung ang bata ay four na buwan o mas bata pa, at might diarrhea at lagnat, dalhin kaagad ito sa doktor sa unang suspetsa pa lamang.

Ang mga sanggol sa ganitong edad ay mahina pa ang immune system, kaya’t maaaring lumala ang akala ay gentle an infection o karaniwang pagdudumi lang. Sa unang senyales pa lang ng dehydration, kailangan agad dalhin sa doktor, lalo na kung ayaw uminom ng tubig at halatang nanghihina na ang bata.

10. Kapag napapansin nang hirap na hirap ang bata sa pagdumi, might nakitang dugo sa dumi, at nasasaktan na, huwag mag-atubiling ikunsulta sa doktor.

Kapag kasi sobrang tigas ng dumi, maaaring masugatan o magasgas ang puwit ng bata. May mga stool softener na maibibigay ang doktor. Kapag nanghihina na ang bata, nagsusuka at malaki at matigas ang tiyan, dalhin agad sa doktor.

11. Ingatan ang sensitibong balat ni child. Ang mga problema sa tiyan ni child ay madalas na nakakaapekto sa diaper space nito.

Kapag kasi madalas ang pagdumi, pure lang na punas ng punas sa puwit para linisin ito, na nagiging sanhi ng diaper rash. Kung masyadong matigas naman, nasusugatan nga ang labasan ng dumi.

Kapag nililinis ang dumi sa diaper space, siguraduhing walang maiiwang kahit maliit na dumi. Iwasan ang paggamit ng moist wipes na matapang ang alcohol. Mas maiging tubig at bulak, o direktang tubig ang panlinis. Karaniwang gumagamit ng mga cream o  mga diaper ointment kapag might malalang kaso ng diaper rash.

Itanong sa doktor ang bagay na ipahid sa rashes ni child. Pabayaan din munang walang diaper si child, para makahinga ang diaper space. Maaari kasing lumala kung nakakulob sa diaper (lalo kung disposable, at mainit pa ang panahon).

sources: The Pediatrician’s Guide to Feeding Babies and Toddlers: Practical Answers To Your Questions on Nutrition, Starting Solids, Allergies, Picky Eating, and More (For Parents, By Parents) nina Anthony Porto M.D. at Dina DiMaggio M.D. Babycenter.com, Parents.com, Webmd.com

BASAHIN: Potty Training: Kailan ba dapat simulan?